اتاق ریکاوری (Recovery room) مکانی است که هر بیمار بعد از عمل جراحی آنجا فرستاده می‌شود و یکی از مهم‌ترین بخش‌های اتاق عمل می‌باشد. این اتاق مکانی است که در آن دستگاه‌های حیاتی بدن از جمله دستگاه تنفسی و دستگاه قلبی عروقی که در حین بیهوشی و بی‌حسی فشار غیر طبیعی تحمل کرده‌اند، مجددا به وضعیت طبیعی باز می‌گردند. در واقع می‌توان گفت این اتاق یک حد واسط بین بخش و اتاق عمل می‌باشد. در ادامه با هتلینگ بیمارستانی رادطب همراه باشید تا با تجهیزات موجود در اتاق ریکاوری و اعمالی که در آن انجام می‌شود بیشتر آشنا شوید.
آشنایی با اتاق ریکاوری
اتاق ریکاوری یا واحد مراقبت پس از بیهوشی (PACU) برای پایش و مراقبت از بیماران در حال بهبود و خارج شدن از آثار فوری فیولوژیک بیهوشی و جراحی طراحی و مجهز شده است.
این بخش، اتاق وسیع و بزرگ با امکانات بسیار زیاد می‌باشد و از هر نظر مجهز به تجهیزات مانیتورینگ و احیای بیمار است. همچنین محیطی آرام برای فرایند به هوش آمدن بیماران فراهم می‌کند. به این ترتیب در این اتاق تاثیر داروهای بیهوشی ویا بی حسی به تدریج کاهش می‌یابد و بیمار از وضعیت عمل خارج شده و برای انتقال به بخش آماده می‌شود.
تجهیزات ضروری اتاق ریکاوری
- تخت مخصوص ریکاوری یا برانکاردی که قابلیت بالا آوردن سر در آنها براحتی صورت گیرد.
- سوند و دستگاه ساکشن
- کپسول اکسیژن و ماسک صورتی مناسب درصدهای متفاوت اکسیژن
- وسایل کنترل خودکار علائم حیاتی بویژه فشار خون (مونیتورینگ)
- ترالی احیا و CPR و ترالی اورژانس
- آمبوبگ ، ایروی و وسایل تنفس دهنده مثل ماسک و ..
- لارنگوسکوپ و لوله تراشه در سایز های مختلف
- دفیبریلاتور و وسایل تراکئوستومی اورژانسی و لوله تراکئوستومی
- وسایل تزریقات (عضلانی و وریدی)
- وسایل پانسمان و سونداژ
- ملحفه و پتو به مقدار کافی
- کیسه سرد و گرم
- رسیور، لوله و لگن
- پاراوان
- برگه‌های چارت علائم حیاتی و ثبت گزارش بعد از عمل
حالت‌های بیمار بعد از به هوش آمدن
در اتاق ریکاوری توسط کادر پزشکی تلاش‌ها و اقدامات زیادی صورت می‌گیرد، زیرا بعد به هوش آمدن ممکن است شاهد بروز مواردی نظیر حالت‌های زیر در بیمار باشیم که باید کنترل شوند:
- خستگی و منگی
- حالت تهوع و استفراغ
- گلودرد
- سرفه
- ناراحتی در بخش دسترسی به سیاهرگ
- ناراحتی یا درد به دلیل سوند یا درین ادرار
تا زمانیکه لازم باشد برای فرد بی هوش تحت عمل جراحی داروهای مسکن تجویز می‌شود و این مورد بطور مداوم توسط پزشکان و پرسنل این اتاق ارزیابی می‌شود و جای نگرانی وجود ندارد.
کارهای انجام شده در اطاق ریکاوری
تنفس، نبض و اشباع اکسیژن از آن دسته مواردی هستند که به دقت مورد نظارت و کنترل قرار می‌گیرند.
به منظور کاهش درد ناشی از جراحی که بعد از به هوش آمدن و از بین رفتن بی‌حسی بروز می‌کند، به بیمار داروهای ضد درد تزریق می‌شود.
بیمار از طریق ماسک پلاستیکی که در مقابل دهان و بینی بیمار قرار داده شده است، اکسیژن مکمل دریافت می‌کند تا به تدریج گازهای بیهوشی باقی مانده در بدن او از بین برود.
برای کنترل احساس استفراغ و ناراحتی‌های دیگر به بیمار دارو داده می‌شود.
ممکن است بعد از جراحی بیمار احساس لرز داشته باشد که در این حالت برای کاهش تدریجی این احساس بیمار با پتو پوشانده می‌شود.
بعد از به هوش آمدن کامل بیمار سوند ادراری که در حین عمل جراحی ضروری است از وی جدا شده و سایر وسایل بیمار نظیر عینک، سمعک و دندان مصنوعی بعد از به هوش آمدن کامل به بیمار تحویل داده می‌شود.
ممکن است بعد از جراحی‌های سنگین برخی بیماران از لحاظ سلامت عمومی وضع مناسبی نداشته باشند، در این حالت بیمار بعد از اتاق ریکاوری به بخش ICU منتقل شده و یک الی دو روز آنجا بستری شده و بعد به بخش منتقل می‌شود.
در صورتی که در جراحی بیمار از بی حسی منطقه‌ای (رژیونال) استفاده شده باشد ممکن است بیمار برای مدتی هنگام ادرار کردن مشکل داشته باشد. در چنین شرایطی برای بیمار از طریق مجرای ادرار به درون مثانه سوند فرستاده می‌شود تا بتواند توسط آن ادرار کند.
در آنستزی رژیونال ممکن است بی حسی بعد از چند ساعت تا 15 ساعت پس از عمل جراحی ادامه داشته باشد و به تدریج از بین برود. در این شرایط پرسنل اتاق ریکاوری و بخش مراقب هستند به پای بیمار آسیبی وارد نشود.
ویژگی های اطاق مراقبت‌های بعد از جراحی
- اتاق ریکاوری باید مطمئن، بزرگ و راحت باشد.
- از هر طرف امکان دسترسی به سر بیمار وجود داشته باشد.
- برای تامین روشنایی حتما از نور سفید استفاده شود.
- این اتاق باید مجهز به زنگ اخبار اضطراری و سیستم آلارم ریکاوری به اتاق‌های عمل و اتاق پزشکان بیهوشی باشد.