با گسترش روز افزون ویروس کرونا در جهان نیاز جامعه جهانی به واکسن کرونا بر کسی پوشیده نیست. کشورهای مختلفی برای ساخت این واکسن دست به کار شدهاند و تاکنون شاهد تولید انواع واکسن کرونا و ورود به بازار جهانی بودهایم. در مقاله پیشین هرآنچه باید درمورد واکسن کرونا بدانید را بررسی کردیم اما در این مقاله رادطب قصد داریم انواع واکسن کرونا را بررسی نماییم.
انواع واکسن کرونا
فناوری که برای ساخت واکسن کووید 19 بکار گرفته میشود همان روشی است که تا به امروز برای ساخت واکسنهای دیگر نیز بکار گرفته شده است. به این معنی که ویروس ضعیف شده در ساخت این واکسن بکار گرفته میشود. در واقع با حذف بخش بیماریزا و تزریق آنتی ژن به بدن افراد، ایمنی بدن در برابر این ویروس بالا میرود. در ادامه انواع واکسن را معرفی مینماییم:
واکسن فایزر _ بیون تک
واکسن آمریکایی فایزر توسط تکنولوژی mRNA تولید شده است. این واکسن بعد از ورود به بدن، با تحریک سیستم ایمنی بدن موجب میشود بدن پادتن تولید کند و فرد در برابر کویید 19 ایمن گردد. این واکسن در
- دو دوز
- دو نوبت
- و با فاصله زمانی حداقل 21 روز و حداکثر6 هفته
تزریق میشود. براساس نتایج اعلام شده از آزمایشات، این واکسن 95 درصد اثربخشی دارد و باید در دمای 60- تا 80- درجه سانتیگراد نگهداری شود. برخلاف تصور عام این واکسن هیچ تاثیری بر DNA و ژنتیک افراد ندارد.
واکسن آسترازنکا_ آکسفورد
واکسن آسترازنکا یکی از انواع واکسن کرونا میباشد که توسط دانشگاه آکسفورد و شرکت آسترازنکا توسعه داده شده و از طریق عضلانی تزریق میشود. برای تولید این واکسن بخشی از کد ژنتیکی ویروس کرونا درون یک ویروس سرماخوردگی غیرفعال شده قرار داده میشود. بدن فرد بعد از دریافت واکسن تحریک شده و آنتی بادی تولید میکند. ویروس بعد از تحریک سیستم ایمنی از بدن خارج میشود. این واکسن باید
- در دو دوز
- در فاصلهی بین 8 تا 12 هفته
تزریق شود. با افزایش فاصله بین دو نوبت تزریق واکسن، ایمنی ایجاد شده نیز بیشتر میشود. اثربخشی این واکسن 63.9 درصد عنوان شده و باید در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری شود.
واکسن جانسون اند جانسون از انواع واکسن کرونا
واکسن جانسون اند جانسون از آدنوویروس غیرفعال شده به عنوان حامل کد ژنتیکی ویروس استفاده میکند. تاثیر این واکسن دو هفته بعد از تزریق میباشد. به این معنا که بعد از دو هفته ایمنی لازم در برابر بیماری کویید 19 در بدن ایجاد میشود. این واکسن در
- یک دوز
- و یک نوبت
تزریق میشود. اثربخشی این واکسن 66.3 درصد گزارش شده است. این واکسن به صورت عضلانی برای افراد بالای 18 سال مورد تایید است و باید در دمای 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری شود.
واکسن اسپوتنیک V
واکسن اسپوتنیک V از انواع واکسن کرونا ساخت کشور روسیه میباشد. در این واکسن بخشی از پروتئین ویروس کرونا در یک آدنوویروس زنده قرار داده میشود. این آدنوویروس در بدن قابلیت بیماریزایی ندارد و تنها بعد از ورود به بدن، سیستم ایمنی را تحریک میکند تا برای ایجاد ایمنی در برابر بیماری کرونا آنتی بادی تولید کند. این واکسن
- دردو دوز
- در فاصلهی حداقل 4 هفته
تزریق میشود. در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد قابل نگهداری است و میزان کارایی این واکسن 91.6 درصد گزارش شده است.
واکسن نواواکس
واکسن نواواکس یکی دیگر از انواع واکسن کرونا میباشد و ساخت شرکت آمریکایی نواواکس میباشد. در فرایند تولید این واکسن، بخشی از پروتئین ویروس به نحوی تغییر داده میشود که به بدن آسیب نرساند و تنها با ترکیبات شیمیایی تقویت کننده سیستم ایمنی ترکیب شود. از اینرو بعد از دریافت این واکسن بدن در برابر کووید 19 ایمن میشود. این واکسن در
- دردو دوز
- در فاصلهی زمانی 3 هفته
تزریق میشود و به میزان 95.6 درصد تاثیر گذاری دارد. این واکسن باید در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری شود.
واکسن کواکسین
واکسن کواکسین از انواع واکسن کرونا تولید کشور هند میباشد که از ویروس غیرفعال شده استفاده میکند و از بروز بیماری جلوگیری میکند. این واکسن در
- در دو دوز
- و با فاصله زمانی چهار هفته
تزریق میشود و تاثیر آن دو هفته پس از تزریق دوز دوم آغاز میشود. کواکسین باید در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری شود. میزان تاثیرگذاری این واکسن 81 درصد گزارش شده است و برای افراد بالای 18 سال قابل تزریق است. عوارض شایع این واسن عبارتند از:
- درد در محل تزریق
- سردرد
- خستگی
- تب
- حالت تهوع و استفراغ
واکسن سینوواک از انواع واکسن کرونا
واکسن سینوواک محصول کشور چین میباشد. برای تولید این واکسن بخشی از ویروس غیرفعال شده درون سلول کلیه نوعی میمون قرار داده شده است و وارد بدن میشود. سیستم ایمنی بدن پس از دریافت این واکسن، آنتی بادی تولید کرده و خطر ابتلا به کویید 19 را کاهش میدهد. واکسن سینوواک:
- در دو نوبت
- و با فاصله زمانی حداقل دو هفته
تزریق میشود. کارایی این واکسن 50.4 درصد گزارش شده و همانند سایر واکسنها در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد قابل نگهداری است.
واکسن سینوفارم
واکسن سینوفارم از دیگر انواع واکسن کرونا ساخت کشور چین میباشد. برای تولید این واکسن از تکنولوژی استفاده شده است که برای دهههای زیادی استفاده میشد. در تولید این واکسن بخشی از ویروس غیر فعال شده وارد بدن فرد میشود و سیستم ایمنی بدن را تحریک میکند تا آنتی بادی تولید کند. به این ترتیب از فرد در برابر ابتلا به این بیماری محافظت میکند.
استفاده از این واکسن برای افراد 18 تا 59 سال مناسب و تایید شده است. البته برای افراد بالای سه سال نیز استفاده از این واکسن نتایج امیدوار کنندهای داشته است. با این وجود نیازمند بررسیهای بیشتر میباشد. واکسن سینوفارم باید
- در دو نوبت
- تب با فاصله زمانی بین سه تا چهار هفته
تزریق شود. این واکسن بین 79 تا 86 درصد اثربخشی داشته است و باید در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگهداری شود.
هشدارهای لازم در خصوص واکسن کرونا
- هر دو نوبت واکسن باید به افراد تزریق شود.
- اگر کسی بعد از تزریق نوبت اول حساسیت داشت نباید نوبت دوم را دریافت کند.
- باید بین تزریق هر واکسنی مثلاً واکسن آنفلوآنزا با انواع واکسن کرونا حداقل ۱۴ روز فاصله وجود داشته باشد.
- هنگام دریافت واکسن ممکن است افراد دچار درد، تب، احساس ضعف و سرگیجه، درد عضلانی، درد مفاصل، خوابآلودگی، سردرد یا اسهال شوند.
- اگر بعد از تزریق فرد تب داشته باشد تنها باید از استامینوفن استفاده کنید و در صورتی که علائم برطرف نشد میتوان از ایبوپروفن و ناپروکسن استفاده کرد.
- تا ۳ هفته کورتون، آمپول دگزا و بتا استفاده نکنید، چون واکنش ایمنی بدن را از بین میبرند و اثر واکسن خنثی میشود.
- اگر بیماری حادی دارید واکسیناسیون را به تعویق بیندازید. در نتیجه اگر دچار تب، اسهال، لرز، تهوع، شکم درد و سوزش ادرار یا درد پهلو هستید تا برطرف شدن این علائم از تزریق خودداری کنید.
- اگر بیماریهای مزمن خودایمنی دارید بهتر است در اوج بیماری واکسن نزنید. در هنگام کنترل بیماری و با مشورت پزشک میتوانید واکسن را تزریق کنید.
- تا ۷۲ ساعت بعد از تزریق ممکن است فرد دچار علائمی مانند افت فشار، کهیر، گرفتگی صدا، تورم لب و زبان، خارش، سرگیجه و اسهال شود پس باید مراقب باشید. اگر چنین مواردی بروز کرد فرد باید برای دریافت اپینفرین بهسرعت به مرکز درمانی مراجعه کند.
احتمال ابتلا به کویید 19 پس از تزریق هریک انواع واکسن کرونا
بدون دو هفته بعد از تزریق و دریافت نوبت دوم واکسنهای کرونا، ایمنیزایی را آغاز میکند. بنابراین بهتر است در روزهای ابتدایی تزریق مراقل باشید و حتی بعد از این دوران نیز مراقبتها و پیشگیریهای لازم را انجام دهید.
گرچه خطر ابتلا و شدت بیماری کرونا در افراد واکسینه شده کاهش مییابد اما ممکن است این افراد به عنوان ناقل این بیماری را به سایرین انتقال دهند بنابراین لازم است افراد واکسینه شده نیز موارد بهداشتی نظیر موارد زیر را رعایت کنند:
- ماسک زدن
- فاصلههای اجتماعی