تجهیزات لاپاراسکوپی که در این تکنیک مورد استفاده قرار می‌گیرند طیف وسیعی از ابزار و تجهیزات را شامل می‌شوند که حتی برخی از جراحان به ندرت در عمل‌های جراحی خود آنها را مورد استفاده قرار می‌دهند.این ابزار و تجهیزات از تکنولوژی پیچیده‌ای برخوردار هستند و استفاده درست از آنها نیازمند آموزش و تیم مجرب است که در مورد نحوه‌ی عملکرد ابزار و روش باز و بسته کردن تجهیزات در حین جراحی اطلاعات کافی داشته باشند.این تکنیک جراحی که سال‌های اخیر بسیار مورد استقبال قرار گرفته است و در مواردی می‌تواند جایگزین لاپاراتومی شود نیازمند زمان کمتر برای بستری شدن در بیمارستان می‌باشد، درد کمتر، برش کوچکتر، استرس، هزینه و مشکلات جزئی‌تری نیز دارد و اغلب به صورت سرپایی صورت می‌پذیرد.تروپس ها، انسفالاتورها، شبیه سازهای جراحی و چندین ابزار دیگر جرو تجهیزات لازم برای عمل لاپاراسکوپی هستند که در ادامه با آنها آشنا می‌شویم.
جراحی لاپاراسکوپی چیست؟
عمل لاپاراسکوپی معمولا به صورت سرپایی در بیمارستان یا کلینیک جراحی قابل انجام است، یعنی بیمار می‌تواند همان روز جراحی و بعد از عمل به خانه برگردد. لاپاراسکوپی نوعی از جراحی است که در طی آن اندام‌های شکمی از طریق لوله نازک و چراغ دار که از برش کوچک در ناحیه شکم یا لگن وارد بدن شده است قابل مشاهده می‌شود. این جراحی برای تشخیص مشکلاتی مانند عفونت، کیست، چسبندگی، توده‌های رحمی و … کاربرد دارد و در نهایت قسمتی از بافت برای بیوپسی و بوسیله‌ی لاپاراسکوپ برداشته می‌شود.
برای انجام عمل از طریق سرم داخل وریدی ماده بیهوشی وارد بدن شده و بیهوشی عمومی صورت می‌گیرد که فرد به خواب می‌رود و دردی را احساس نمی‌کند.در برخی از موارد نیز تنها بی‌حسی موضعی انجام می‌گیرد و قسمت مورد نظر بی حس شده و بیمار بدون اینکه به خواب برود هیچ دردی را در ناحیه مورد نظر حس نمی‌کند.
برای شروع عمل:
جراح شکاف هایی را به طول 3 تا 3.5 سانتی‌متر در پایین شکم ایجاد می‌کند
برای مشاهده اندام‌های شکمی از طریق لوله نازکی به نام کانولا گاز کربن دی اکسید وارد شکم شده و آن را متورم می‌سازند.
بعد از متورم شدن شکم لاپاراسکوپ که مجهز به دوربین است وارد شکاف می‌شود و اجزای داخل شکم روی مانیتور نمایش داده می‌شود.
بعد از تمام شدن مراحل جراحی گاز کربن دی اسید از شکم خارج شده و شکاف‌های زده شده را بخیه می‌زنند.
آشنایی با ابزار و تجهیزات لاپاراسکوپی
همانطور که گفته شد ابزارلاپاراسکوپی طیف گسترده و پیچیده‌ای دارند که بسیاری از آنها در جراحیهای معمول استفاده نمی‌شوند.علاوه بر ابزار و تجهیزاتی که در عمل‌های معمولی جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند مانند قیچی، غربال گیر و لوله‌های مکش در این عمل از تجهیزاتی استفاده می‌شود که در ادامه به توضیح چند مورد از آنها می‌پردازیم.
سوزن ورس
از این سوزن برای ورود به حفره‌ی بطنی و تزریق گاز کربن دی اکسید و ایجاد تورم در ناحیه شکم (پنوموپریتونئوم) استفاده می‌شود.سوزن ورس در طول‌های مختلف 80، 100، 120 میلی متر و انواع دائمی و یکبار مصرف موجود است. مدل‌هایی که طول بلندتر دارند برای بیمارانی که وزن بیشتری دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار لاپاراسکوپی دارای یک لبه برنده است که پوست و فاسیا را برش داده و وارد حفره بطنی می‌شود و یک لبه کند دارد که مانع از آسیب به اندام‌های داخلی می‌شود.
تروکار
تروکارها از دو قسمت تشکیل شده‌اند به نام‌های کانولا و ماندرن.ماندرن‌ها با توجه به نوع کاربرد در انواع هرمی، مخروطی، تیز و کند وجود دارند و برای عبور از فاسیا، عضله و صفاق استفاده می‌شوند. از انواع مخروطd که دارای سر برنده شش وجهی هستند برای لاپاراسکوپی کاربرد دارند و انواعی که سر کند دارند در توراکوسکوپی کاربرد دارند.
در تولید بعضی از ماندرن‌ها، پوشش محافظتی در نظر گرفته‌اند که بعد از عبور از لایه‌های شکم این قسمت جلوتر از بخش برنده ابزار قرار گرفته و مانع از آسیب به ارگان‌های داخلی می‌شود.بعد از اینکه این سری از تجهیزات لاپاراسکوپی وارد حفره شده، ماندرن خارج می‌شود و تنها پوشش خارجی برای عبور ابزار و تلسکوپ باقی می‌ماند.این ابزار نیز دارای انواع دائمی و یکبارمصرف هستند و در طول‌های 5 تا 20 سانتی متر و قطر 2 تا 30 میلی متر وجود دارند که در این تکنیک معمولا از طول 10 سانتی متر و قطر 5 تا 10 میلی متر استفاده می‌شود.
اندوسکوپ Rigid از نمونه تجهیزات لاپاراسکوپی
اندوسکوپ‌ها دارای قطر، طول و زوایای مختلفی هستند و شامل یک Negative Lens در قسمت ابتدایی و یک Eyepiece Lens در قسمت انتهایی می‌باشند.این ابزار دارای بخشی برای اتصال به دوربین به نام Eye Shield و داری بخش اتصال کابل نوری یا Light Post می‌باشد.قطر در نظر گرفته شده برای اندوسکوپ‌ها از 1.9 تا 10 میلی متر متغیر است که در تکنیک لاپاراسکوپی قطرهای 5 تا 10 میلی متری بیشترین کاربرد را دارند.زوایای آن نیز از 0 تا 110 درجه متغیر بوده و در این عمل بیشترین کاربرد را زوایای 0 تا 30 درجه دارند.
قیچی لاپاراسکوپی
قیچی‌ها را به تنهایی یا به همراه الکتروکوتر برای برش مورد استفاده قرار می‌دهند.دارای انواع مختلفی می‌باشند:
- قیچی متزنبام: متداول‌ترین نوع در عمل لاپاراسکوپی هستند و در لبه دارای انحنای کمی می‌باشند.
- قیچی هوکی شکل: برای برش نخ بخیه و برش در ساختارهای توخالی و لوله‌ای کاربرد دارند.
- قیچی مستقیم: این مدل دارای تیغه‌ی صاف است و برای برش بافت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- میکروسیزر: همانطور که اسم این مدل مشخص است قیچی‌های ظریف صاف یا زاویه‌دار هستند که برای برش‌های دقیق از آنها استفاده می‌کنند.
کلیپ اپلایر یک نمونه از تجهیزات لاپاراسکوپی
برای قرار دادن کلیپ بر روی مجراها و عروق و بستن آنها استفاده می‌شوند.کلیپ‌ها در اندازه‌های مختلفی وجود دارند که انتخاب آن بستگی به محل قرارگذاری دارد.به دلیل باقی ماندن کلیپ در داخل بدن در تولید آنها از متریالی استفاده می‌شود که با بدن سازگاری دارد مانند تیتانیوم.
