اتاق ایزوله یکی از بخشهای بیمارستان است که به منظور ایزولاسیون استفاده میشود. افراد با بیماریهای مختلفی به بیمارستانها رجوع میکنند که بسیاری از آنها در دسته بیماران عفونی قرار دارند و ممکن است به طور ناخواسته این عفونت را به دیگر بیماران مستعد و سایر اشخاص بیمارستان منتقل کنند. به همین دلیل وجود بخشی در بیمارستان و مراکز درمانی با برخورداری از تهویه مناسب برای جلوگیری از تماس این بیماران با دیگر اشخاص و فضاهای بیمارستان و کاهش خطر میکروارگانیسمهای هوابرد ضروری است که این بخش در واقع همان اتاقهای ایزوله هستند که مانع هرگونه تبادل انرژی و جرمی میشوند.تهویه این اتاق از اهمیت بالایی برخوردار است و طبق استاندارد جهانی ASHRAE 170 انجام میگیرد که هدف آن جلوگیری از گشترش و انتشار آلایندهها و عفونت از طریق هوا است.
انواع اتاق ایزوله در بیمارستان
همانطور که توضیح داده شد Hospital Isolation Room برای کنترل عفونت و جلوگیری از انتقال آن از بیمار به سایر افراد مانند کادر درمان، سایر بیماران و حتی عیادت کنندگان کاربرد دارد.دو اتاق ایزوله در بیمارستانها وجود دارد که به شرح زیر هستند:
Airborne Isolation Room
این اتاق که آن را اتاقهای ایزوله تنفسی هم مینامند برای جداسازی بیمارانی است که ارگانیسمهای آلوده کننده آنها از طریق قطرات ریز کمتر از 5 میکرون منتشر میشوند مانند بیماریهای آبله مرغان و سل. البته بخشهای مراقبتی ویژه و بخشهای عملکردی مانند واحد برونوسکوپی و اتاقهایی که خلط بیماران در آنها وجود دارد نیز شامل این بخش میشود. یکی از اجزای مورد استفاده در این اتاق حفاظ تنفسی برای کارکنان و عیادت کنندگان است برای مواقعی که وارد اتاق میشوند. یکی از الزامات این بخش فشار منفی است و نیاز به تعویض هوای فراوان دارد. فشار هوای منفی ورودی از طریق هواساز پس از اینکه از فیلترهای تعبیه شده عبور کرد به داخل دمیده میشود.بخشهایی که نیازمند فشار منفی هستند شامل موارد زیر هستند:
- واحد هیدروتراپی
- فضای عمومی آزمایشگاه
- اتاق استقرار دستگاههای استریل
- اتاق بیماران عفونی واگیردار
- اتاق مراقبت خصوصی
- واحد فیزیوتراپی
Protective Environment Room
بیمارانی که مبتلا به بیماریهای ایمونولوژیک هستند مانند ایدز، بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن مانند سرطان، نارسایی قلبی و بیمارانی که تحت پیوند سلولهای بنیادی قرار گرفتهاند نیاز دارند در این بخش که اتاقهای ایزوله محیطی هستند نگهداری بشوند. برخلاف اتاق قبلی نیاز به فشار مثبت دارد، هوای مورد نیاز از طریق عبور هوا از فیلتر تامین میشود . هوای دمشی بر هوای مکشی غلبه دارد و میزان هوایی که از هواساز تزریق میشود باید بیش از هوایی باشد که توسط اگزاست فن خارج می شود. بخشهای بیمارستانی که نیازمند فشار مثبت هستند شامل بخشهای زیر هستند:
- تاق ایزوله محیطی
- بخش های مراقبت ویژه
- اتاق تروما
- اتاق های عمل
- اتاق زایمان
- اتاق احیاء
تهویه مناسب برای اتاق ایزوله
مناسبترین و اصلیترین راهکار استفاده شده در این بخش بیمارستانی برای جلوگیری از شیوع بیماری استفاده از سیستم تهویه است. این سیستم شرایط را برای بیماران در حد استاندارد نگه میدارد و از انتشار عفونت نیز جلوگیری میکند. با توحه به اهمیت این موضوع انجمن سیستم های گرمایشی سرمایشی و تهویه مطبوع آمریکا که تحت استاندارد ASHRAE 170 شناخته شدهاند دستورالعملهایی را برای مراقبتهای بهداشتی تدوین کردهاند.
قدرتمندترین سیستم تهویه مجهز به اگزاست فن است که از طریق کانال کشی به دستگاه مرکزی که بر روی پشت بام است متصل میشوند. فنها هوای آلوده را خارج کرده و هوای تمیز را وارد اتاق میکنند.دستگاههایی که برای تهویه موردنیاز هستند موارد زیر میباشند:
- فن کویل
- بویلر بیمارستان
- هواساز هایژنیک
- چیلر تراکمی
- اگزاست فن و …
در هنگام طراحی سیستم تهویه مکانیکی و تامین هوای تمیز در بیمارستان باید به قواعد خاصی توجه شود به عنوان مثال جریان هوا باید در مسیر درست و از سمت فشار زیاد به فشار کم باشد همچنین با توجه به ابعاد بیمارستان و اتاقها نیاز به محصولات متنوعی برای تهویه است. سیستم و دستگاههای بزرگتر برای چندین اتاق کافی هستند ولی برای بیمارستان و بخشهای کوچک میتوان اقدام به خرید سیستم تهویه کوچکتر کرد.